Drogie dzieci,
w tym tygodniu poznacie wygląd, zwyczaje, a także miejsca występowania niektórych zwierząt. Zapewne wiele z nich mogliście zobaczyć podczas wycieczki do ZOO. Jeżeli w domu macie książki, albumy ze zwierzętami - zachęcam również do ich oglądania
8.VI.2020 – poniedziałek
Opowiadanie Macieja Bennewicza: „Zwierzęta małe i duże”
– Osa! – Ada zaczęła nerwowo machać rękami, żeby odgonić owada.
– To nie jest osa, tylko pszczoła – stwierdziła spokojnie babcia. – Przestań machać, to spokojnie odleci i nic ci nie zrobi. A jak machasz, to możesz ją tylko zdenerwować. Pomyśli, że chcesz jej zrobić krzywdę.
– Skąd wiesz, babciu, że to pszczoła? – spytała Ada.
– Mój tata był pszczelarzem, a teraz mój brat, Stanisław, również zajmuje się pszczelarstwem. Całe dzieciństwo mieszkaliśmy z pszczołami. Osy są dłuższe i jaśniejsze od pszczół. A pszczółki są krępe, grubiutkie i ciemne. Mają też więcej brązowych włosków. Pewnie szukała tutaj pyłku kwiatów. Pszczoły rzadko kogoś żądlą bez powodu, to bardzo pożyteczne owady.
– Wiem, babciu, robią miód – stwierdziła Ada.
– Tak, aniołku. – Babcia czasem w ten miły sposób zwracała się do Ady. – Pszczoły wytwarzają miód z pyłku kwiatów. Muszą się dużo napracować, żeby zebrać zapasy. Jeden słoiczek miodu to praca setek pszczół.
– Babciu, a skąd pszczoły wiedzą, dokąd mają lecieć po ten pyłek, z którego robią miód – spytał Adam. – Przecież nie potrafią mówić. Nie mogą spytać o drogę, nie mają też map ani nawigacji.
– Pszczoły wylatują z ula na zwiad. Jeśli któraś z nich znajdzie pole pełne smakowitego pyłku kwiatowego, na przykład kwitnącego rzepaku, lub aleję lip, wówczas zbiera pyłek i wraca do ula. Na miejscu informuje pozostałe pszczoły w ich specjalnym, tajemniczym języku.
– W tajemniczym języku? – zdziwił się Adam.
– Tak – przytaknęła babcia. – Pszczółka tańczy i w ten sposób pokazuje innym pszczołom, którędy lecieć na pole obfite w pyłek, jak jest daleko i jakie znaki po drodze wskażą właściwy kierunek.
– Tańczy? – powtórzyła Ada.
– Tak jest, macha skrzydełkami, wykonuje specjalne kroki i to jest tajemnicza mowa pszczół. Inne się przyglądają, a potem, żeby zapamiętać trasę, naśladują ruchy mądrej przewodniczki. I już kilka chwil później pole jest pełne pszczół, które zbierają pyłek. Pszczoły przenoszą pyłek z kwiatu na kwiat, dzięki czemu zapylają kwiaty, a te mogą potem zmieni się w owoce.
– A przy okazji z pyłku powstaje miód – dodała Ada.
– Znakomicie – pochwaliła ją babcia.
– Pszczoła jest prawie takiego samego koloru jak żyrafa – stwierdził Adam, który przeglądał właśnie książkę o zwierzętach. – Czy żyrafy też zapylają kwiaty? – Chłopiec wskazał fotografię, na której długi język żyrafy dotykał liści na wysokim drzewie.
– Nie, syneczku – odpowiedziała babcia, która była biologiem, dlatego znała się na zwierzętach jak nikt w rodzinie. – Żyrafy jedzą liście. Muszą szybko obgryźć jedno drzewo akacji, gdyż ta roślina potrafi ostrzegać inne w pobliżu przed intruzami.
– Babciu, w jaki sposób akacje ostrzegają się nawzajem? – spytała Ada.
– Po kilku minutach obgryzania sok w liściach robi się gorzki i przestaje żyrafom smakować. Dzięki temu akacja traci tylko trochę liści. Gdyby nie ten ochronny zabieg, mogłaby stracić ich zbyt wiele i nie przeżyć. Jednak dzięki mechanizmowi obronnemu chroni siebie i inne drzewa w pobliżu, które na sygnał także gorzknieją.
– Bardzo mądre te akacje – stwierdziła Ada.
– Ciekawe, czy na świecie są jeszcze inne zwierzęta w podobnym kolorze jak pszczoły i żyrafy – zamyślił się Adam.
– Nie mówi się „w kolorze” tylko w podobnym umaszczeniu, prawda, babciu? – Ada zrobiła mądrą minę.
Adam wzruszył ramionami i ostentacyjnie odwrócił się, zakrywając książkę.
– Można mówić, jak się chce – żachnął się.
– Zamiast się kłócić i robić sobie przykrość, poszukajcie zwierząt podobnych do pszczół, czyli żółto-pomarańczowo-brązowych – zarządziła babcia.
Pogłaskała Adama po głowie i poprosiła o przyniesienie kilku książek. Po chwili na stole pojawiły się zdjęcia i rysunki tygrysa, szerszenia, kota domowego, psa, kameleona i konia.
– Co do słowa „umaszczenie” to prawda, tak się mówi – stwierdziła babcia. – Kolor zwierzęcia to inaczej jego umaszczenie. Hodowcy koni nazywają w bardzo ciekawy sposób różne kolory, czyli umaszczenia tych zwierząt. Na przykład koń, który wydał się wam podobny do pszczoły, nosi nazwę srokacz albo inaczej koń maści srokatej.
Adam wstał i po chwili przyniósł kolejną książkę, tym razem z fotografiami koni.
– Naucz nas, babciu, maści koni – zaproponował i wskazał palcem jasnobrązowego konia z ciemnobrązową grzywą.
– To koń gniady – odpowiedziała babcia, poprawiając okulary.
Adam przerzucił kilka kartek i w końcu jego palec trafił na szarobiałego konia w czarnobrązowe ciapki.
– Wygląda jak lody straciatella – ucieszyła się Ada. – Uwielbiam ten smak.
– To jest maść taranta albo tarantowata – stwierdziła babcia.
Adam wskazał czarnego konia.
– To koń kary – odpowiedział babcia. – Ten ma granatowy połysk, więc mówi się o nim koń kruczy, bo ma umaszczenie podobne do tego ptaka. U koni mówimy o umaszczeniu, u ptaków – o upierzeniu.
– A kruki, babciu, co to za ptaki? – spytała Ada.
– Kruki żyją bardzo długo. Najstarszy żył ponoć w Londynie na zamku Tower. Miał 44 lata. Kruki łączą się w pary na całe życie. Potrafią bronić swego terytorium i są wszystkożerne, czyli jedzą, co im do dzioba wpadnie. – Babcia zaśmiała się i wyciągnęła z szafki herbatniki.
– Super, znamy już cztery umaszczenia koni! – Adam aż klasnął w ręce z radości. – Srokacz, gniady, taranta i kary.
– Oraz zwyczaje pszczół, żyraf i kruków – uzupełniła Ada.
– Proponuję małe powtórzenie. Wydrukujemy czarno-białe rysunki koni, a wy pokolorujecie je zgodnie z poznanym umaszczeniem.
– Super! – ucieszyły się dzieciaki.
– Babciu, a można narysować srebrnego konia – spytała Ada. – Takiego jak jednorożec?
– Oczywiście, że tak, koń o srebrnym umaszczeniu to maść siwa lub biała, a lekko kremowa to jeleniowata.
Srokacz, gniady, taranta i kary
Gdy razem ustawisz – będą dwie pary.
W jednym powozie cztery koniki,
Jadą w zaprzęgu zwanym kwadryga.
A piąty konik jak jednorożec
Siwą ma grzywę i białe nozdrza.
Cały jest biały, to umaszczenie
Czasem nazywa się maścią jelenia.
Rozmowa z dzieckiem na temat opowiadania:
- O jakich zwierzętach opowiadała babcia?
- Czym różni się pszczoła od osy?
- Skąd pszczoły wiedzą, gdzie mają lecieć po pyłek kwiatowy?
- Czy takie naśladowanie ruchów pszczoły jest proste?
- Jakie inne zwierzęta mają „kolor” podobny do pszczół?
- Czym różni się pszczoła od osy?
- Dlaczego konie noszą takie dziwne nazwy?
· Dlaczego zwierzęta mają paski? (Paski służą za kamuflaż i zapewniają ochronę przed drapieżnikami. Pomagają też regulować temperaturę ciała –czarne paski pochłaniają ciepło, a jasne je oddają).
Aktywność ruchowa - zabawy ruchowe przy muzyce
„Zoo” – masaż do fragmentu wiersza Bolesława Kołodziejskiego.
(W parze z rodzicem: jedno leży na brzuchu, drugie wykonuje masaż jego pleców. Potem następuje zmiana ról)
Tu w zoo zawsze jest wesoło, (masujemy plecy otwartymi dłońmi)
tutaj małpki skaczą wkoło, (wykonujemy ruchy naśladujące skoki po okręgu)
tutaj ciężko chodzą słonie, (naciskamy płaskimi dłońmi)
biegną zebry niczym konie, (lekko stukamy pięściami)
żółwie wolno ścieżką człapią, (powoli, lekko przykładamy płaskie dłonie)
w wodzie złote rybki chlapią. (…) (muskamy raz jedną, raz drugą ręką)
Zabawa: „Kim jestem?” – zabawa ruchowo-naśladowcza. Dziecko naśladuje poruszanie się poszczególnych zwierząt:niedźwiedzie – poruszają się na czworakach, zające – skaczą, dzięcioły – uderzają ręką o podłogę, wiewiórki – skaczą i jedzą orzeszki, dziki – ryją w ziemi (na czworakach udają, że pocierają nosem o podłogę).
9.VI.2020 – wtorek
„Z wizytą w ZOO” - prezentacja multimedialna
Zabawa: „Zwierzęta w ZOO”
Podajemy nazwę wybranego zwierzęcia zamieszkującego zoo: małpa, zebra, wilk, lis, antylopa, hipopotam, papuga. Dziecko dzieli nazwę na sylaby, wyodrębnia pierwszą głoskę i ostatnią. Chętne dzieci mogą ułożyć z liter nazwy wymienianych zwierząt. (Zestaw liter w załączniku)
Prezentujemy dziecku mapę świata, wskazujemy kontynenty i podaje ich nazwy. Prezentuje fotografie charakterystycznych zwierząt zamieszkujących różne kontynenty.
Przezntacja: Kontynenty i ich przedstawiciele świata zwierzęcego
Odszukujemy na mapie Afrykę. Prezentujemy fotografie zwierząt afrykańskich. Zwracamy uwagę na ich wygląd, sposób poruszania się, budowę. Pytamy dziecko, co wie na temat zwierząt przedstawionych na fotografiach. Następnie opowiadamy o najbardziej niebezpiecznych zwierzętach, które nazwano „Wielką Piątką Afryki” (Big Five): lwa, słonia afrykańskiego, nosorożca czarnego, lamparta, bawoła afrykańskiego. Zwracamy uwagę na przystosowanie się zwierząt do środowiska, w którym żyją.
Wielka Piątka Afryki - pokaz slajdów
Lew – łapy zakończone ostrymi pazurami, silne szczęki doskonałe do powalania i zabijania nawet bardzo dużych zwierząt, groźnie wyglądająca grzywa, która zwiększa przewagę samca broniącego terytorium stada, stanowi naturalną ochronę głowy i szyi podczas walki.
Słoń afrykański– duże uszy wykorzystywane do chłodzenia, długa trąba zakończona dwoma palczastymi wyrostkami służąca do oddychania, wąchania, picia, kąpieli, zbierania pożywienia i zrywania gałęzi z wyższych partii drzew, ciosy służące do obrony, miękka i delikatna spodnia strona stóp, dzięki czemu słoń może poruszać się bezszelestnie. Po kąpieli słonie obsypują wilgotną skórę piaskiem, a powstała w ten sposób warstwa kurzu i błota pomaga im chronić się przed słońcem i owadami.
Nosorożec czarny – żywi się zróżnicowanym pokarmem roślinnym, ma szerokie i płaskie zęby trzonowe służące mu do rozcierania liści. Róg wykorzystuje do obrony. Gruba skóra stanowi ochronny pancerz a tarzanie się w błocie pomaga utrzymać niską temperaturę ciała i chroni przed pasożytami. Nosorożec biega bardzo szybko.
Lampart – dzięki ubarwieniu jest prawie niewidoczny wśród traw lub liści drzew. Ma szerokie łapy z ostrymi pazurami. Cechują go niebywała zwinność i siła – lamparty potrafią się wspinać, wciągnąć na drzewa ofiary trzy razy cięższe od siebie. Lampart potrafi świetnie pływać i wykonywać siedmiometrowe skoki.
Bawół afrykański - jest roślinożercą o ogromnej wadze (zwykle od 500 do 900 kg). Osadzone na dużej głowie potężne, ostre rogi służą do obrony i ataku. Bawoły mają silne kończyny, które są zakończone dwoma palcami pokrytymi racicami).
Te zwierzęta są znane z waleczności, zwłaszcza gdy bronią młodych lub zostaną zranione.
„Groźni mieszkańcy polskich lasów” - praca plastyczna metodą dowolną.
Wprowadzeniem do tematu będzie rozmowa na temat zwierząt zamieszkujących las, w oparciu o ilustracje. Dziecko opisuje poszczególne zwierzęta. Mówi, które zna, a których nie, następnie odczytują nazwy z podziałem na zwierzęta roślinożerne i drapieżniki. Roślinożerne: sarna, jeleń, zając, wiewiórka, dzik. Drapieżniki: wilk, lis, kuna, borsuk, sowa.
Możemy zadać kilka pytań, np.: co jedzą zwierzęta roślinożerne, a czym odżywiają się drapieżniki? Jak powinniśmy zachowywać się w lesie? Jak należy się zachować, kiedy zobaczymy w lesie dzikie zwierzę? Dlaczego kontakt z dzikimi zwierzętami może być niebezpieczny: Co może się stać, gdy napotkamy żmiję, niedźwiedzia, wilka, dzika? Należy zwrócić uwagę również na to, że dzikie zwierzęta atakują ludzi wyłącznie w sytuacji zagrożenia. Raczej chronią się przed ludźmi niż wychodzą im naprzeciw.
Przystępując do wykonania pracy plastycznej, dziecko samodzielnie dokonuje wyboru techniki: kredki, farby, wycinanki, plastelina. Może być to także praca wykonana techniką mieszaną. W malowaniu farbami możemy wykorzystać także palce.
10.VI.2020 – środa
„Zwierzęta” – zabawa matematyczna.
Dziecko nazywa zwierzęta widoczne na obrazkach: bocian, słoń, żyrafa, lew, wąż, jaszczurka, żaba. Następnie zapraszamy dziecko do ilustrowania opowiadania obrazkami:
- Poproszę, abyście wybrali ze swojego zestawu wszystkie ptaki.
- Ile jest ptaków?
Na jednym podwórku spotkały się ptaki: sikorka, wróbel, gołąb i gęś. Ile ich było?
Nagle z domu wyszła gospodyni i to wystraszyło sikorkę i wróbla. Te dwa ptaki odleciały. Odłóżcie te dwa ptaki. Ile ich zostało? .
Po zakończeniu opowieści , dziecko układa cyfry, które ilustruję liczbę ptaków na początku i na końcu historii. Pomiędzy układamy znak odejmowania.
Czy pamiętacie, jaki jest znak pokazujący wynik liczenia? Połóżcie znak równości w odpowiednim miejscu. Ile ptaków zostało? Znajdź tę cyfrę i ułóż wynik.
Rodzic może zaproponować jeszcze kilka ćwiczeń tego rodzaju, za każdym razem prosząc dzieci, by ułożyły również zapis liczbowy. Chętnie dzieci mogą zaproponować opowiadanie dotyczące odejmowania.
„Jak wygląda znak odejmowania? – zabawa ruchowa. N. prezentuje dzieciom sposób pisania znaku odejmowania. Następnie prosi dzieci, by spróbowały go pokazać za pomocą różnych części ciała. Chętne dzieci podają pomysły, które powtarza cała grupa. Na koniec dzieci piszą znak odejmowania w powietrzu i na podłodze.
„Bilety do zoo” – zabawa matematyczna. N. prosi dyżurnych o rozdanie W10. Dzieci przypominają sobie wygląd i nominały poszczególnych monet i banknotów. N. zaprasza dzieci do układania sylwet ilustrujących opowiadanie: Adam chce kupić bilet do zoo dla siebie i dla taty. Bilet dla dorosłego kosztuje 6 zł, dla dziecka – 4 zł. Jakimi monetami może zapłacić za swój bilet? Wybierzcie odpowiednie monety i ułóżcie je. Czy istnieje tylko jeden sposób zapłaty? Dzieci dodają odpowiednie wartości, posługując się sylwetami. N. proponuje inne zagadki: Adam zaprosił do zoo Adę. Ile zapłacą za bilety? Ada idzie do zoo z mamą. Ile zapłacą za bilety?
Aktywność ruchowa - zabawy ruchowe przy muzyce
„Zoo” – masaż do fragmentu wiersza Bolesława Kołodziejskiego.
(W parze z rodzicem: jedno leży na brzuchu, drugie wykonuje masaż jego pleców. Potem następuje zmiana ról)
Tu w zoo zawsze jest wesoło, (masujemy plecy otwartymi dłońmi)
tutaj małpki skaczą wkoło, (wykonujemy ruchy naśladujące skoki po okręgu)
tutaj ciężko chodzą słonie, (naciskamy płaskimi dłońmi)
biegną zebry niczym konie, (lekko stukamy pięściami)
żółwie wolno ścieżką człapią, (powoli, lekko przykładamy płaskie dłonie)
w wodzie złote rybki chlapią. (…) (muskamy raz jedną, raz drugą ręką)
Zabawa: „Kim jestem?” – zabawa ruchowo-naśladowcza. Dziecko naśladuje poruszanie się poszczególnych zwierząt:niedźwiedzie – poruszają się na czworakach, zające – skaczą, dzięcioły – uderzają ręką o podłogę, wiewiórki – skaczą i jedzą orzeszki, dziki – ryją w ziemi (na czworakach udają, że pocierają nosem o podłogę).
12.VI.2020 – piątek
„Moje zwirzątko” - przestrzenna praca plastyczna
Rozmawiamy z dzieckiem o rasach psów. Można obejrzeć albumy lub zdjęcia ras psów w internecie. Wspólnie z dzieckiem ustalamy zasady, jakich należy przestrzegać wobec nieznanych zwierząt.
Pytania pomocnicze: Czy wszystkie psy są przyjazne? Czy można pogłaskać nieznanego psa? Czy należy uciekać przed psem, który nas goni? Czy można odwracać się tyłem do dużego psa? Czy można patrzeć psu prosto w oczy? Jaką pozycję przyjąć w razie ataku psa? W jakich sytuacjach psy bywają groźne, agresywne? Dziecko opowiada czego nie wolno robić, kiedy spotka na swojej drodze obcego psa (podchodzić zbyt blisko, zaczepiać, zabierać czegoś, uciekać).
Ważne:
Pies, gdy zamierza zaatakować, wysyła następujące sygnały: jeży sierść, „kładzie” uszy, stoi na sztywnych łapach, ma uniesiony ogon, ma odsłonięte, dobrze widoczne zęby, warczy. Jeśli pies zaatakuje, należy: Zachować spokój. Wezwać pomoc (jeśli to możliwe i ktoś dorosły jest w pobliżu). Nie uciekać (pies ma wrodzony instynkt drapieżcy i podejmie pogoń). Nie szarpać się (zwierzę zaciśnie szczęki jeszcze mocniej). Nie patrzeć mu w oczy (zwierzę poczuje się drażnione i prowokowane). Przyjąć pozycję „żółwia”:
– spleść dłonie do wewnątrz,
– schować kciuki do środka,
– założyć ręce na kark i osłonić nimi również uszy,
– przykucnąć,
– przyciągnąć głowę do kolan,
– rozstawić stopy na zewnątrz
WYKONANIE PRACY:
Materiały potrzebne do wykonania pracy plastycznej: rajstopy, gumki recepturki, wypełniacz do maskotek lub watę, mazaki, papier kolorowy, klej, nożyczki, wstążki, druciki kreatywne.
Dajemy dziecku czas na zastanowienie się, jak z zebranych przedmiotów zrobić psa, kota lub inne zwierzątko. Po czym przystępuje do pracy, korzystając ze wszystkich zgromadzonych materiałów.
Zabawa ruchowa: „Uwaga, zły pies!” – zabawa orientacyjno-porządkowa. Dziecko biega po pokoju, a na sygnał „Uwaga zły pies” przybiera pozycję „żółwia”.
Aktywność ruchowa - zabawy ruchowe przy muzyce
„Zoo” – masaż do fragmentu wiersza Bolesława Kołodziejskiego.
(W parze z rodzicem: jedno leży na brzuchu, drugie wykonuje masaż jego pleców. Potem następuje zmiana ról)
Tu w zoo zawsze jest wesoło, (masujemy plecy otwartymi dłońmi)
tutaj małpki skaczą wkoło, (wykonujemy ruchy naśladujące skoki po okręgu)
tutaj ciężko chodzą słonie, (naciskamy płaskimi dłońmi)
biegną zebry niczym konie, (lekko stukamy pięściami)
żółwie wolno ścieżką człapią, (powoli, lekko przykładamy płaskie dłonie)
w wodzie złote rybki chlapią. (…) (muskamy raz jedną, raz drugą ręką)
Zabawa: „Kim jestem?” – zabawa ruchowo-naśladowcza. Dziecko naśladuje poruszanie się poszczególnych zwierząt:niedźwiedzie – poruszają się na czworakach, zające – skaczą, dzięcioły – uderzają ręką o podłogę, wiewiórki – skaczą i jedzą orzeszki, dziki – ryją w ziemi (na czworakach udają, że pocierają nosem o podłogę).